14260

14260

انسجام بخشي به بافت شهري با استفاده از ساختارهاي تاريخي ﴿نمونه موردي: شهر نائين﴾

كارشناسي ارشد

برنامه ريزي شهري

اسفند 1393

اسفند 1393

دكتر سيد عبدالهادي دانشپور

معماري و شهرسازي

چكيده جريان جدايي ناپذير فعاليت و عبادت و مرگ در جامعه هاي سنتي همچون نائين، به شهر شكل ويژه اي بخشيده است. انسجام و يكپارچگي و درهم تنيدگي اجزاء و عناصر شهري از بازار و مسجد و مدرسه تا خانه و خانقاه و مقبره در هيئت يك كل در شهر سنتي به گونه اي است كه تفكيك فضايي آن ها را جدا مي كند. اما امروزه، شهرهاي در حال رشد ما كه اجزاي آن به طور مداوم افزوده مي شوند، انسجام مذكور با مسائل مربوط به اثرات ورود واحدهاي جديد روبرو شده است. توسعه هاي جديد به نحوي است كه ساختار همپيوند گذشته بافت هاي تاريخي را از بين برده است. در شهر نائين، توسعه شهر در جنوب بافت تاريخي به شيوه مدرن و با سبك شطرنجي و همچنين احداث خيابان دكتر طبا در ميان بافت كه منجر به جدا افتادن بخش هاي مختلف محلات تاريخي گرديده است، انسجام كلي شهر را تحت تاثير قرار داده است. مساله انسجام شهر نائين، نه تنها در ارتباط با دو بافت تاريخي و جديد مي باشد، بلكه خود بافت تاريخي نيز به نوبه خود، به عنوان يك واحد مستقل، يكپارچگي و انسجام خودرا از دست داده است. مهم ترين مساله انسجام بافت تاريخي، عدم كاركرد ساختارهاي بافت است. بازار شهر به عنوان اصلي ترين عنصر ساختار فضايي بافت تاريخي، به علت عدم تامين زيرساخت هاي مربوطه، به طور كامل متروكه گشته است. از طرفي، عدم امكان دسترسي به خدمات مورد نياز سكونت و كاهش حضور مردم در بافت تاريخي، بافت را به خطر تخليه كامل شدن مواجه نموده است. هدف اصلي اين پژوهش كه از نظر محتوا يك پژوهش كاربردي است، برقراري دوباره انسجام در بافت تاريخي و به تبع آن منسجم شدن كل شهر نائين مي باشد. در پاسخ به اين سوال كه چگونه مي توان با بازتوليد عملكرد ساختارهاي تاريخي و تجديد حيات آن ها انسجام بافت تاريخي را برقرار نمود؟، در بخش تحليل سايت، از روش تحليل كيفي سوات و ماتريس برنامه ريزي راهبردي كمي استفاده شده است، همچنين شيوه مدل سازي چيدمان فضا نيز يكي ديگر از شيوه هاي مورد استفاده در بخش تحليل سايت اين پژوهش است. در انتها، برنامه راهبردي انسجام بخشي به بافت تاريخي نائين، شامل چشم انداز، راهبرد، سياست اجرايي و پروژه هاي اجرايي تدوين مي گردد و سپس بر مبناي اقدامات بخش عمومي و خصوص، پروژه هاي اجرايي الويت بندي مي شوند. واژگان كليدي: انسجام، يكپارچگي، بافت تاريخي، نائين، كليت، ساختار تاريخي