-
شماره ركورد
14951
-
شماره راهنما(اين فيلد مربوط به كارشناس ميباشد لطفا آن را خالي بگذاريد)
14951
-
پديد آورنده
سيد مهدي مداحي
-
عنوان
خوانش و فهم پيوند كالبد خانه و شيوه زندگي در معماري بومي (نمونه موردي: بشرويه)
-
مقطع تحصيلي
دكتري
-
رشته تحصيلي
معماري
-
سال تحصيل
مهرماه 1394
-
تاريخ دفاع
مهرماه 1394
-
استاد راهنما
دكترغلامحسين معماريان - دكتر فاطمه مهديزاده
-
دانشكده
معماري و شهرسازي
-
چكيده
چكيده
گرايشات روزافزون به مطالعه فرهنگي شيوههاي طراحي محيط و معماري در بين نظريهپردازان عرصه هنر و معماري را ميتوان حاصل تغيير فرايند ساخت و ساز و حركت از معماري بومي به سمت معماري آكادميك و تبعات حاصل از آن دانست. در يكي- دو دهه اخير معمولاً طراحان و نظريهپردازان همواره بر اهميت فرهنگ در محيطهاي مصنوع تأكيد بسيار داشتهاند، اما كمتر در مورد چيستي آن يا چگونگي تأثير فرهنگ و اجزاء و متغيرهاي آن بر محيطهاي انسان ساخت از جمله خانه و تحليل و ارزيابي اين تأثير به طور واضح سخن گفتهاند.
بررسيها نشان ميدهد خوانش سازمان فضايي خانه از منظرگاه مطالعات رفتاري و شيوه زندگي بومي در قالب يك چار چوب نظري مشخص در ايران كمتر مورد توجه بوده و اين حوزه از مطالعات معماري در حال رشد و در شرف توسعه است كه هنوز ابعاد بررسي نشده بسيار دارد.
مردم و رفتار آنان بخشي از سيستم محيطهاي مسكوني ميباشند، به طوري كه رفتار و محيط را نميتوان از يكديگر جدا فرض نمود و نميتوان بدون در نظر داشتن تأثير شيوه زندگي و رفتار، خانه را مورد تجزيه، تحليل و ارزيابي قرار داد.
لذا پژوهش حاضر همزمان با شناخت شيوه زندگي، ساختار خانواده و شرايط فرهنگي- اجتماعي زندگي ساكنان بومي دورههاي (صفويه، قاجاريه و پهلوي اول) در نمونه مورد مطالعه و شناخت و خوانش خانههاي بومي به دنبال دستيابي به پاسخهايي درباره نقش و چگونگي تأثيرگذاري عوامل متأثر از فرهنگ سكونت بومي(شيوه زندگي و سيستم فعاليتها) بر شكل و سازمان فضايي خانهها است.
براي انجام پژوهش كيفي حاضر از راهبردي تركيبي براي گردآوري و تبيين دادهها بهره گرفته شده است. دادههاي مربوط به فرهنگ سكونت و شيوه زندگي با استفاده از تكنيكهاي مشاهده مشاركتي و غيرمشاركتي، مصاحبه نيمه ساخت يافته و پرسشنامه از ساكنان بومي و تحليل اسناد مربوط به دورههاي مورد مطالعه گردآوري شده و دادههاي مربوط به خوانش كالبد و سازمان فضايي خانههاي بومي نيز با استفاده از مشاهده و برداشت ميداني، گونهشناسي فضايي براساس اصالتهاي معمارانه و رويكرد محدب در نگرش نحو فضا جمعآوري شده است.
نتايج و يافتههاي حاصل از اين پژوهش نشان ميدهد شيوه زندگي و نظام رفتاري (سيستمهاي فعاليت) به عنوان عينيترين و ملموسترين بيانهاي فرهنگ بومي منجر به بروز ساماندهي عملكردي و سلسله مراتب فضايي خاصي در خانههاي بومي- سنتي شده و همچنين تصورات ذهني، باورها و ارزشهاي بومي- مذهبي در قالب كالبدي كهن الگوها، سمبلها و استعارهها بروز يافته و سبب ساز خلق معنا در فضاهاي خانه بومي شدهاند. در اين خانهها رفتارهاي گوناگون اعم از رفتارهاي خوراكي، پوشاكي، گفتاري، حركتي، ديداري، انعكاس ملموس و غيرملموس در شكلدهي به فضاي پيرامون داشته و هر فضا درخانه با عناصر ثابت و نيمه ثابت خود، محصول نظام رفتاري فرد و خانواده ميباشد.
اما اين پيكره بندي و سازمان فضايي خانه كه تا اوايل پهلوي داراي تداوم بوده از اين دوره به بعد دچار تغييرات شگرفي شده كه اين تغييرات با شيوه زندگي بومي و نظام رفتاري ناشي از آن همخواني ندارد.
در نهايت اين پژوهش بر آن است تا با ارائه پروفيل (مدل ارزشهاي طراحي) سازمان فضايي خانه بر اساس شيوه زندگي بومي و نظام رفتاري مطلوب ساكنان و منطبق بر روابط خانوادگي، اجتماعي و همسايگي در فرهنگ سكونت بومي، مبنايي براي طراحي روابط ميان فضاهاي درون خانه به دست دهد.
واژههاي كليدي: معماري بومي- فرهنگ سكونت- شيوه زندگي- نظام فعاليتها (رفتارها)- شكل و سازمان فضايي خانه.
-
لينک به اين مدرک :