16661

16661

طراحي محله مسكوني در آران با استفاده از الگوي مسكن و تاكيد بر شيوه زندگي در گذر زمان

كارشناسي ارشد

مسكن

فروردين ماه 1395

دكتر سيد باقر حسيني - دكتر سيد عباس يزدانفر

دكتر سعيد نوروزيان ملكي

معماري و شهرسازي

چكيده هدف از اين تحقيق شناسايي عوامل مؤثر بر طراحي خانه اي متناسب با فرهنگ و شيوه زندگي ساكنين شهر آران بود. در نتيجه روش تحقيق در اين پژوهش تركيبي از روش كمي و كيفي بوده است. ابتدا روش تحقيق مطالعه موردي (Case study)خانه ها در دستور كار قرار گرفت كه شناسايي خانه ها از طريق: مطالعات ميداني، خانه هاي ثبت شده اداره ميراث فرهنگي و گردشگري و بايگاني اداره راه و شهرسازي شهرستان آران و بيدگل صورت گرفت. به دليل عدم وجود مدارك كتابخانه اي و نيز عدم ثبت خانه هاي تاريخي توسط ميراث فرهنگي، لازمه برداشت ميداني از طريق رولوه و عكسبرداري خانه ها از بافت سنتي و بافت جديد شهر توسط نگارنده در دستور كار قرار گرفت. بررسي حداقل يك خانه در هر محله با اين هدف كه نتايج حاصل از نمونه ها قابليت تعميم به كل شهر را دارا باشند، انجام شد. خانه هاي بررسي و برداشت شده توسط نگارنده و ثبت شده ميراث فرهنگي به سه دوره تاريخي: قاجاريه، پهلوي (اول و دوم)، معاصر( اوليه و امروزين) دسته بندي شدند. شناخت قدمت خانه ها از طريق گزارشات ثبت شده اداره ميراث فرهنگي، پرونده هاي موجود در اداره راه و شهرسازي، مصاحبه با ساكنين خانه ها و همچنين مصاحبه با كارشناس ميراث فرهنگي انجام شد. تعداد خانه هاي معرفي شده در اين پايان نامه 56 خانه بوده است، كه در دوره قاجار 16 مورد، در دوره پهلوي 20 مورد و در دوره معاصر 20 مورد بوده است. براي شناخت بهتر خانه ها در ابتدا به بررسي فضاهاي موجود در خانه هاي آران پرداخته شده است. همچنين واژه هاي مربوط به اين فضاها در گويش مردم آران از طريق مصاحبه و مطالعات كتابخانه اي جمع آوري شده و هر يك از اين واژه ها با قرارگيري آن در پلان و عكس مربوطه تطبيق داده شده است. خانه هاي هر دوره به صورت جداگانه مورد تحليل كالبدي قرار گرفته و الگوها و نمودار ها و ويژگي هاي مربوط به هر دوره استخراج گرديد. تحليل هاي كالبدي شامل مواردي از قبيل: بررسي هندسه بنا، ورودي، سلسله مراتب، بررسي الگوي بخش مسكوني و قرار گيري فضاها كنار هم، تقسيم بندي خانه ها به عرصه خصوصي، عمومي، خدماتي و سرويس و بخش كار، تقسيم بندي خانه ها به فضاهاي باز نيمه باز و بسته، تزيينات و مصالح به كار رفته در هر دوره بوده است. پس از بررسي كالبدي خانه هاي هر دوره، با مطالعه فرهنگ و شيوه زندگي مردم در طول زمان و شناخت مسكن آران از دوره قاجاريه تا معاصر امروزين به تحليل سير تحول و رابطه شيوه زندگي و خانه ي آراني پرداخته شد. در رابطه با شيوه زندگي در خانه ها، مصاحبه شوندگان از افرادي برگزيده شدند كه در خانه هاي مذكور اقامت داشتند همچنين در خانه هايي كه خالي از سكنه بودند، افرادي از ساكنين قديمي كه مدت زيادي در اين خانه ها سكونت داشتند و از اطلاعات كافي برخوردار بودند در محل مورد نظر مورد مصاحبه قرار گرفتند. در معرفي شيوه زندگي دوره ها موارد زير مورد توجه قرار گرفت: تشريح زندگي روزمره از صبح تا شب و نحوه استفاده از فضاها، تشريح فعاليت ها در طول سال، برگزاري مراسم ها و آداب و رسوم، ارتباط با همسايگان و فاميل، شغل و حرفه سرپرست خانواده همچنين ميزان فراواني فعاليت ها در فضاها و اهميت فضاها در دوره ها استخراج گرديد. سپس دوره هاي تاريخي از نظر كالبد خانه ها و شيوه زندگي مردم شهر مورد مقايسه قرار گرفته و تغييرات انجام گرفته در دوره ها به وسيله نمودار ها، جداول و اشكال ارائه شد. پس از انتخاب سايت طراحي( واقع در محله احمد آباد) و با شناخت و بررسي محله مورد نظر، طراحي خانه ها براي قشر كارمندان در دستور كار قرار گرفت. پرسشنامه هايي در خصوص نياز ها و خواسته ها در اختيار 50 نفر از كارمندان و خانواده هايشان كه در اين محله سكونت داشتند قرار گرفت و تحليل شد. در انتها عوامل موثر بر طراحي خانه ها به گونه اي كه نشان دهنده هويت شهر آران و متناسب با شيوه زندگي و نيازهاي امروزين مردم باشد استخراج گرديد. واژه‌هاي كليدي: الگوي مسكن آران، شيوه زندگي

1395/11/26

1/1/1900 12:00:00 AM