22142

ارزيابي مؤلفه هاي همه شمولي طرح هاي شهري در تأمين نياز هاي معلولين (مورد مطالعه: طرح جامع شهر تهران و الگوهاي توسعه مناطق 22 گانه تهران)

كارشناسي ارشد

شهرسازي - برنامه ريزي شهري

1396-1399

1399/02/29

دكتر رضا خيرالدين

معماري و شهرسازي

ايجاد فرصت بهره برداري و استفاده از امكانات و مزاياي زندگي شهري به طور برابر بين همه ساكنين يك شهر، يكي از حقوق اوليه و انكارناپذير شهروندان محسوب مي‌شود. افراد ناتوان و معلول، از جهت دسترسي به فضاهاي اجتماعي، آموزشي و اشتغال در محدوديت هستند و اين وظيفه برنامه ريزان شهري و سياست گذاران است كه با هنر برنامه ريزي خود بتوانند تعادلي در استفاده از امكانات شهري بين گروه هاي ذي نفع ايجاد كنند. برنامه ريزي شهري مي‌تواند با استفاده از قوانين و سياست‌هاي شهري زمينه حضور افراد ناتوان را فراهم كند و دسترسي آن‌ها به خدمات شهري را افزايش دهد؛ اين قوانين و سياست ها در قالب طرح‌هاي جامع و تفصيلي و موضعي و موضوعي تجلي پيدا مي كنند. در اين پژوهش به بررسي و ارزيابي طرح‌هاي شهري تهران با استفاده از معيار‌هاي شهر‌هاي همه شمول پرداخته مي‌شود و در واقع اينكه چه قدر در طرح‌هاي شهري به معيار‌هاي دسترس پذيري شهر‌ها براي افراد ناتوان توجه شده است هدف اين پژوهش مي‌باشد. روش اين پژوهش تحليل محتوايي اسناد و گزارش ها مي باشد. ابتدا با بررسي ادبيات مربوط به شهر هاي همه شمول، در ابعاد مختلف زندگي شهري، مؤلفه هاي همه شمولي مرتبط با هر بعد جمع آوري مي شود و سپس با استفاده از اين معيار‌ها به مطالعه و ارزيابي طرح‌هاي توسعه شهري (طرح جامع شهر تهران و طرح‌هاي تفصيلي مناطق تهران) پرداخته مي‌شود. پس از ارزيابي طرح جامع تهران، اين نتيجه به دست آمد كه به مناسب سازي معابر و ارائه خدمات تخصصي براي افراد معلول در تعاريف پهنه بندي كاربري هاي شهري توجه شده است؛ هم چنين دو طرح موضوعي با عناوين «ساماندهي فضا‌هاي شهري براي جانبازان و معلولين» و «ايمن سازي فضاهاي همگاني و معابر» مطرح شده است كه در آن‌ها به دسترسي معلولين تأكيد شده است. اما در طرح هاي تفصيلي توجه زيادي به حقوق معلولين نشده است؛ تنها در بخش تعريف پهنه‌هاي كاربري‌ها، به تعريف كاربري آموزشي براي معلولين و يا فراهم كردن خدمات بهداشتي-درماني (توان بخشي و غيره)، تأكيد شده است. با بررسي طرح هاي شهري به اين نتيجه رسيده شد كه اين طرح ها خلأ هايي در محتوا و سازوكار هاي اجرايي دارند. پيشنهاد مي شود كه اين طرح‌ها با توجه به معيار‌هاي شهر همه شمول، بازنگري شوند و اين بار با فراهم كردن زمينه‌هاي مشاركت افراد ناتوان، مفهوم شهري براي همه محقق شود.

1399/04/07

Urban plans evalutaion of inclusive components to meet the needs of disabled people ( case study: Comprehensive plan of Tehran and Detailed plan of 22 districts of Tehran)

5/18/2020 12:00:00 AM

Opportunity to exploit and utilize the possibilities and benefits of urban living on an equal situation with all residents of a city is one of the most basic and inalienable rights of citizens. Disabled people are restricted in access to social, educational and employment spaces and it is the task of urban planners and policymakers to balance the use of urban amenities between stakeholders with their planning art. Urban planning can use the urban laws and policies to facilitate the presence of people with disabilities and increase their access to municipal services; these laws and policies are embodied in comprehensive, detailed, local and thematic plans. This paper deals with study and evaluation of Tehran development plans using criteria of an inclusive city and in fact, the extent to which urban plans have met the urban accessibility criteria for people with disabilities is the subject of the study. The method of this research is content analysis of documents and reports. First, by examining the literature of inclusive cities in different aspects of urban life, inclusive components related to each dimension are collected and then these criteria are used to study and evaluate urban development plans (Tehran Comprehensive Plan and Detailed plans of regions of Tehran). After evaluating the Tehran Master Plan, it was concluded that attention was paid to enabling the pathways and the provision of specialized services to persons with disabilities in the definitions of urban landuse zoning; there are also two thematic projects titled "Organizing Urban Spaces for Disabled" and "Securing Public Spaces and pathways", which emphasize access to the disabled. But the detailed plans do not pay much attention to the rights of the disabled; this plan just in the definition of area of landuses emphasizes the definition of educational landuse for disabled people or the provision of health services (rehabilitation,etc.). By reviewing urban plans, it was concluded that these plans had many gaps in content and implementation. It is suggested that these schemes be revised according to criteria of an inclusive city, and this time the concept of urbanization for all will be realized by facilitating the participation of the disabled.