2414

2414

طراحي پياده راه با تاكيد بر تجلي عناصر طبيعي- مورد طراحي پياده راه حاشيه رودخانه شهرچاي اروميه

كارشناسي ارشد

طراحي شهري

اسفند ماه 1394

اسفند ماه 1394

دكتر مهران علي الحسابي

معماري وشهرسازي

چكيده محيط طبيعي همواره شكل دهنده كانون تمدن‌ها و اجتماعات بوده و هست. پيدايش شهرها حاصل سازگاري و تعامل بين سيماي فرهنگي و بستر طبيعي در طول زمان است. آب به عنوان مايع حيات نقشي بنيادين و اساسي در وجود و بقا جانداران از جمله انسان داشته است. رودخانه‌ها نقش ويژه اي در شكل گيري شهرها در زمينه‌هاي مختلفي چون كالبد، ارتباطات فضايي، تأمين دفاع و امنيت و...داشته و دارند. با شروع عصر جديد و صنعتي شدن جهان، سرعت عمران و ساخت و ساز در شهرها به شدت سرعت پيدا كرد و اين امر منجر به بروز مشكالت عديده اي از جمله در ساختار شهرها شد. رودخانه‌ها نيز از اين امر مصون نمانده و دچار مشكلات زيادي از جمله آلودگي، تخريب منظر و ساختار، تعرض به حريم و نا امني اجتماعي و محل بزهكاران شدند. اما تفكر جديدي كه از اواسط قرن پيش آغاز شده، بازيابي اين عناصر و توجه دوباره به آن‌ها را ضروري دانست و اينگونه جنبش‌هايي چون پايداري، پياده مداري، طبيعت گرايي و زمينه گرايي لزوم توجهي خاص به عناصر طبيعي را در شهرها مؤكد شدند. در نگرش نوين به مقوله شهر و پس از مشاهده پيامدهاي ناگوار زندگي ماشيني و طراحي بر پايه خودرو، حيات شهرها امروزي وابسته به حضور فعال مردم در فضاهاي شهري بوده و اين مهم خود الزام وجود فضاهاي حضورپذير و سرزنده را مؤكد است؛ لذا توجه به كيفيت‌هاي اجتماعي و فرهنگي در عرصه‌هاي عمومي شهرهاي كنوني ضروري و حياتي مي‌باشد. از سوي ديگر در اين نگرش به تركيب و التقاط هرچه بيشتر طبيعت و عناصر طبيعي در فضاي شهرها تاكيد مي‌شود. از ميان جريان‌هاي فكري و جنبش‌هاي ايجاد شده جهت نيل به اين مهم، شايد جنبش پياده مداري و تفكر اكولوژيك جزو مهم‌ترين راهبردهاي تحقق تغيير شكل مورد نياز در شهرها و زندگي شهري باشد. در اين نگارش سعي شده ابتدا به مطالعه مباني نظري مربوط به شهر و طبيعت و ارتباط اين دو مفهوم و تاثيرشان بر يكديگر پرداخته شود؛ سپس به موضوع پياده مداري و محورهاي پياده و پس از آن نقش رودخانه‌ها در شهرها مورد بررسي قرار گرفته است، و در انتها پارامترهاي و زيرشاخص‌هايي جهت تحليل موضوع پياده راه حاشيه رودخانه در محدوده مورد مطالعه يعني رودخانه شهرچاي اروميه استخراج شده است. پس از تحليل تمام مؤلفه‌ها و شاخص‌ها در محدوده، در بخش نهايي پس از تدوين چشم انداز و اهداف كلان و خرد به نگارش و ارائه طرح شهري پيشنهادي جهت طراحي، توسعه و احياء محدوده طراحي، در غالب اسناد طراحي پرداخته شده است. واژه‌هاي كليدي: شهر- طبيعت- انسان- پياده مداري- رودخانه