28646

طراحي ورودي سلام شهر مشهد

كارشناسي ارشد

شهرسازي

1399

1402/04/25

مهران علي الحسابي

معماري و شهرسازي

در گذشته¬ ورودي شهر در ايران يكي از مهم¬ترين عناصر شهرسازي شناخته مي¬شد تا آنجا كه هويت يك شهر را با دروازه¬هاي ورودي آن مي¬شناختند. روند رو به رشد شهرنشيني در پي پيامد صنعتي شدن جوامع موجب شد تا دروازه¬هاي شهرها تخريب و يا در درون محدوده بافت كالبدي قرار گيرند. بعلاوه امروزه كيفيت ورودي شهرها از حيث هويت، زيباشناسي و خوانايي شهري تنزل داشته است به همين دليل بهبود مولفه هاي كيفيت ورودي شهرها از دغدغه اصلي مديران شهري و طراحان شهر مي باشد. شهرهاي مذهبي علاوه بر همه مشخصات و ويژگي‌هاي عمومي پيش‌گفته، داراي قوانين و اقتضائات خاصي هستند كه ريشه در مفهوم زيارت دارد و از اين موضوع به سلسله مراتب تشرف به اماكن مقدس ياد مي‌شود. ورودي شهر مذهبي و زيارتي بايستي واجد شرايط رعايت آداب زيارتي باشد كه در آن قوانين و اصول ويژه‌اي رعايت مي‌گردد. بنابراين پرداختن به موضوع طراحي ورودي شهرهاي مذهبي و تدوين راهكارها و معيارهايي براي احياكردن مفهوم ورود به شهر زيارتي از الزامات طراحي شهري و امري ضروري مي‌باشد. ورودي‌ شهر مشهد به عنوان مهمترين شهر مذهبي كشور، از سمت تپه سلام از ديرباز در ذهن زائران به عنوان يك مكان نمادين و تاريخي بوده و يادآور رعايت ادب ورود به فضاي شهر مشهد به عنوان شهري مذهبي است. اين ورودي به لحاظ داشتن عناصر هويت‌زا از لحاظ كالبدي، تاريخي، مذهبي و ... از موقعيت خاصي برخوردار بوده است. اما در وضع موجود اغتشاشات بسياري در اين مكان حادث شده كه عدم رعايت سلسله مراتب ورود به شهر، وجود كاربري‌هاي نامناسب، منظر بصري نامطلوب و فقدان خوانايي از جمله مصاديق آن هستند و لزوم ساماندهي اين مكان مهم شهري را يادآوري مي نمايد. لذا طراحي اين ورودي در دستور كار اين مطالعه قرار گرفته است. در اين پژوهش با روش كيفي-كمي و با بهره‌گيري از مطالعات كتابخانه¬اي، ميداني،مشاهده و عكس¬برداري و تجزيه و تحليل سوآت (SWOT) براي شناسايي نقاط قوت، ضعف، تهديد و فرصت ورودي سلام شهر مشهد تلاش نموده تا ضمن تبيين ابعاد مختلف كيفيت‌هاي اين ورودي، براي ارائه راهبردها و سياست¬هاي طراحي ورودي شهر سلام اقدام نمايد. تاكيد اين پژوهش براي طراحي يك ورودي با ويژگي‌هاي خوانايي محيط، دعوت¬كنندگي، هويت و خاطره انگيزي و زيباشناسي است. يافته¬هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه با نورپردازي مناسب، ايجاد خدمات و دسترسي مناسب براي مسافران، تاكيد بر جداره¬هاي مسير، تشخص، تقويت هويت تاريخي و نقويت نمادها و نشانه¬هاي شهري مي¬توان به بهبود وضعيت ورودي سلام شهر مشهد به لحاظ فعاليت و كيفيتهاي محيطي اقدام نمود در پايان طرح¬هاي پيشنهادي به صورت سه بعدي ارائه شده است.

1402/06/08

Design of "SALAM Gate " for Mashhad

7/15/2024 12:00:00 AM

In the past, the entrance of the city in Iran was known as one of the most important elements of urban planning, to the extent that the identity of a city was recognized by the entrance gates of the city. The growing trend of urbanization as a result of the industrialization of societies caused the city gates to be destroyed or placed in the center of cities. Nowadays, the quality of the entrance of cities has declined from the perspective of identity, aesthetics and urban readability, as well as in this research, which was carried out with the aim of designing the entrance of Salam city of Mashhad as a religious and pilgrimage city and in order to improve the quality components of the entrance of the city. In addition to all the aforementioned general features and characteristics, religious cities have special laws and requirements that are rooted in the concept of pilgrimage, and this is referred to as the hierarchy of visiting holy places. The entrance to the religious and pilgrimage city must comply with pilgrimage customs and rules and principles. Therefore, it is necessary to address the design of the entrance of Salam and develop strategies and criteria to revive the concept of entering the pilgrimage city of Mashhad. This research was carried out using the method of library and field studies and using SWOT analysis to identify the strengths, weaknesses, threats and opportunities of entering Salam Shahr of Mashhad in order to provide strategies and policies. The design of the entrance of Salam city should be used. The emphasis of this research for the design of an entrance is on the readability of the environment, invitingness, identity and evocativeness and aesthetics. The findings of the research showed that with proper lighting, creating services and access for passengers, emphasizing on the walls of the road, distinguishing, strengthening the historical identity and the clarity of urban symbols and signs, it is possible to improve the condition of the entrance of Salam Shahr of Mashhad. In terms of usability and environmental quality, the proposed plans are presented in three dimensions at the end.

ورودي شهر , ورودي شهر مذهبي , هويت , خوانايي , مشهد , تپه سلام

city gate , The entrance to the religious city , identity , readability , Mashhad , Tape Salam

Faezeh Ebadi Tavallaei

Mehran alalhesabi