8054

8054

ارزيابي ريسك عوامل مؤثر بر خروج از خط قطارهاي باري و تحليل اثرات اقتصادي آن

كارشناسي ارشد

راه آهن

١٣٨٩

١٣٨٩

دكتر حميد رضا احدي

چكيده حادثه خروج از خط به عنوان يكي از مهمترين سوانح ريلي در جهان شناخته مي شود . بر اساس گزارشات منتشر شده مركز تحقيقات راه آهن در سال ١٣٨١ به طور متوسط تعداد ١٤ مورد خروج از خط به ازاي يك ميليارد واحد حمل در راه آهن جمهوري اسلامي ايران اتفاق افتاده كه اي ن مقدار ١٨ برابر بيشتر از متوسط كشورهاي عضو اتحاديه بين المللي راه آهن ه ا 1 مي باشد . خوشبختانه طي سال هاي اخير اين نسبت به نحو قابل توجهي كاهش يافته است. لذا با توجه به اهميت حوادث خروج از خط و اثرات اقتصادي مستقيم و غي ر مستق يم اي ن دسته از سوانح لازم است عوامل خروج از خط شناسايي شده و جهت كاهش نرخ خروج از خط، اقدامات اصلاح ي لازم پيشنهاد گردد. در اين تحقيق، ابتدا كلياتي از سوانح خروج از خط بي ان گردي ده، سپس فراوان ي حادثه خروج از خط قطارهاي باري در ساليان اخير (محدوده اي كه در آن آمار صحيحي از حوادث در دسترس بود، از ابتداي سال ١٣٨٥ تا انتهاي سال ١٣٨٨ ) استخراج شده، و علل ثبت شده در گزارش سوانح نيز به منظور دستيابي به جدول فراواني خروج از خط قطارهاي باري و تعيي ن علل غالب در بروز اين حادثه بررسي گرديد. سپس با هدف ارزيابي ريسك خطر خروج از خط قطاره اي باري، عوامل مؤثر بروز آن ها شناسايي و خسارت ناشي از اينگونه حوادث برآورد شده است . در ادامه اقدامات و راهكارهاي عملياتي كاهش ريسك ارائه و هزينه هاي اجرائي آن ها در دوره هاي زماني مشخص، برآورد گرديد. در پايان تحليل اقتصادي خسارت هاي تحميلي حوادث خروج از خط قطارهاي باري به ر اه آهن ايران با هزينه هاي اجرائي راهكارهاي كاهش ريسك صورت گرفته و با توجه به نتايج تحليل، مشخص گرديد كه با اجرايي نمودن اين راهكارها نرخ بروز حوادث ريلي بخصوص خروج از خط كاهش مي يابد و در مجموع براي راه آهن جمهوري اسلامي ايران صرفه اقتصادي به دنبال دارد. واژه هاي كليدي: پديده خروج از خط، قطارهاي باري، ارزيابي ريسك، تحليل اقتصادي هزينه