8385

8385

اصول و ضوابط طراحي خانه سالم

كارشناسي ارشد

معماري - مسكن

1390

1390

دكتر علي غفاري

دكتر مرتضي هنري

چكيده وجود سرپناه و سلامت از ابتدايي ترين موارد مطرح شده در هرم نيازهاي مازلو است. محيط ساخته شده و خصوصا خانه مي توانند تاثير مثبت و يا منفي بر روي سلامت ساكنين داشته باشند . خانه نا سالم مي تواند باعث بروز بيماريهاي بسياري شود. اين گونه خانه ها ميزان بروز بيماريهاي تنفسي، آلرژي ها ، سوانح فيزيكي و صدمات جسمي، افسردگي، گوشه گيري، استرس و ناهنجاريهاي رفتاري را افزايش مي دهند. خانه سالم فقط طراحي سالم و بهداشتي يك سر پناه نيست، بلكه تمام ابعاد سلامت فيزيكي، رواني و اجتماعي در خانه و محيط اطراف آن را در بر ميگيرد. اهميت پرداختن به موضوع سلامت در خانه هم سطح اهميت سلامت جامعه است و اين موضوع يكي از فاكتورهاي اصلي براي پيشگيري و يا درمان برخي از بيماري ها است. از آنجاييكه پارامترهاي تهديد كننده سلامت در اقليم، فرهنگ و جوامع مختلف متفاوت است، ضرورت پرداختن به اين موضوع به صورت بومي دو چندان مي شود. در اين پژوهش پس از مطالعات كتابخانه اي به دسته بندي پارامترهاي مطرح شده توسط ديگر پژوهشگران پرداخته شده و مدل پيشنهادي براي خانه سالم ارائه شده و سپس با استفاده از پرسشنامه و روش تحقيق كمي و كيفي به بررسي تعداد 47 عدد خانه به همراه 80 نفر از ساكنين در فاز يك شهر جديد انديشه واقع در 30 كيلومتري شهر تهران پرداخته شده است و عوامل بيماري زا مرتبط با مسكن با استفاده از پرسش نامه، مشاهده و آمار دستگاههاي به آناليز داده ها پرداخته و نتايج با استفاده از جدول و spss مرتبط مشخص شده اند. سپس با استفاده از نرم افزار نمودار ارائه شده است. در كنار اين موضوع به بررسي معماري سنتي مناطق اقليمي مشابه با توجه به مدل پيشنهادي پرداخته شده و در انتها نيز راهكارهاي طراحي براي بهتر شدن وضع سلامت خانه در اين شهر و اصول و ضوابط طراحي خانه سالم ارائه شده است. به طور كلي اينطور نتيجه گيري مي شود كه بيماريهاي رايج مرتبط با مسكن در شهر جديد انديشه شامل : بيماريهاي تنفسي، آلرژيها، استرس و افسردگي و سوانح خانگي است، كه فاكتورهايي مانند : كوچك بودن خانه ها، نور طبيعي ناكافي، تهويه نا مناسب، كمبود فضاي سبز، كيفيت نامناسب پنجره ها، فرمت آشپزخانه، آلودگي صوتي و ... از ريسك فاكتورهاي اين بيماري ها هستند. راهكارهايي مانند رعايت استاندار سرانه مسكوني، توجه به جايگيري و طراحي مناسب پلان، رعايت استاندارهاي پنجره ، ايجاد فضاي سبز كافي،رعايت فرمتهاي طراحي سالم فضاهاي خانه و ... براي بهبود وضع سلامت ساكنين پيشنهاد مي شود. كلمات كليدي : مسكن، سلامت، خانه سالم، ريسك فاكتورهاي بيماري زا، محيط ساخته شده، معماري سالم.